Thực Phẩm Sấy Đông Khô Có An Toàn Cho Sức Khoẻ Không?

Nếu bạn cảm thấy lạ lẫm với khái niệm thực phẩm sấy đông khô và thắc mắc liệu dạng thực phẩm này có an toàn cho sức khỏe không, thời gian bảo quản được bao lâu và cách thế biến như thế nào thì trong bài viết này, A&A Grocery sẽ cùng bạn giải đáp tất cả các câu hỏi trên.

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP LIÊN QUAN ĐẾN THỰC PHẨM SẤY ĐÔNG KHÔ:

 Câu hỏi 1  Sấy đông khô là gì? Thực phẩm sấy đông khô được làm ra như thế nào? 

• Sấy đông khô là một quá trình loại bỏ nước, thường được sử dụng để bảo quản nguyên liệu khỏi bị hỏng, kéo dài thời hạn sử dụng lâu hơn hoặc làm cho nguyên liệu nhẹ hơn thuận tiện cho việc vận chuyển
• Công nghệ sấy đông khô trước hết sẽ mang thực phẩm đi đóng băng, sau đó giảm áp suất và tăng thêm nhiệt độ, cho phép nước bên trong thực phẩm đóng băng và bắt đầu quá trình thăng hoa bỏ qua giai đoạn hóa lỏng. Quá trình này giúp cho khối lượng của thực phẩm trở nên nhẹ hơn, dễ bảo quản hơn và tuổi thọ cao hơn mà không cần phải bảo quản lạnh. Khi loại bỏ nước ra khỏi thực phẩm tươi, tất cả các vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa đều được cô đặc lại, từ đó giữ được gần như toàn bộ giá trị dinh dưỡng như thực phẩm tươi mà lại có được tuổi thọ cao như thực phẩm khô. Đây là lợi ích siêu việt mà công nghệ sấy thăng hoa có thể đem lại trong nhiều năm qua mà các nước tiên tiến trên thế giới đã áp dụng, tuy nhiên, phương pháp này vẫn còn rất mới mẻ và xa lạ tại Việt Nam

 Câu hỏi 2  Thực phẩm sấy đông khô được dùng cho những mục đích gì?  

Thực phẩm sấy đông khô hầu hết được sử dụng cho mục đích dự trữ dài hạn từ vài năm đến vài chục năm trở lên nhằm (1) cứu trợ khẩn cấp nạn nhân của các cuộc khủng hoảng hay (2) đảm bảo an ninh lương thực quốc gia do tổ chức chính phủ hay cá nhân tự thực hiện theo quyền và nghĩa vụ, trong khi thực phẩm hút chân không hay sấy khô bằng nhiệt thông thường không đáp ứng đủ điều kiện dự trữ nên trên. Ngoài ra, người ta cũng sử dụng thực phẩm sấy đông khô để phục vụ cho hoạt động nấu nướng hay giải trí hằng ngày như cắm trại, đi phượt, đi bộ đường dài,... do thực phẩm sấy đông khô dễ đóng gói, không cần bảo quản lạnh, trọng lượng nhẹ thuận lợi cho việc di chuyển và có thể được hoàn nguyên bằng nước. Vậy nên, thực phẩm này thường là một sự lựa chọn hoàn hảo cho những lúc thực phẩm tươi sống không có sẵn.

  Câu hỏi 3   Đâu là những lợi ích và hạn chế của thực phẩm sấy đông khô?

Những lợi ích chính của việc sấy đông khô sản phẩm bao gồm:

• Duy trì các đặc tính hình thái, sinh hóa và vật lý của thực phẩm
• Điều kiện nhiệt độ và oxy thấp hơn so với các phương pháp sấy khác
• Dễ hoàn nguyên thực phẩm về trạng thái trước khi xử lý đông khô
• Duy trì cấu trúc, diện tích bề mặt của thực phẩm
• Tỉ lệ nước trong thực phẩm thấp loại bỏ hầu hết các mối lo ngại về vi sinh vật
• Không làm biến chất, vẫn giữ được các chất dinh dưỡng của thực phẩm
• Thời hạn sử dụng dài
• Giảm trọng lượng lưu trữ, vận chuyển và xử lý
• Cung cấp chất lượng cao nhất trong sản phẩm khô so với các phương pháp sấy khô khác
• Hầu như bất kỳ loại thực phẩm hoặc thành phần nào, dù ở dạng rắn hay lỏng, đều có thể được làm đông khô

Một số hạn chế của thực phẩm sấy đông khô:

• Chỉ có thể sử dụng trong vòng 1 năm nếu tiếp xúc với ánh sáng và nhiệt độ bên ngoài
• Một số sản phẩm sấy đông khô cần sơ phải sơ chế lại 
• Giá thành cao

 Câu hỏi 4   Thực phẩm sấy đông khô có an toàn cho sức khoẻ không? 

Do phương pháp sấy thăng hoa đã loại bỏ hầu như 99% lượng nước có trong thực phẩm tươi, giữ lại gần như toàn bộ mùi vị và chất dinh dưỡng đồng thời tuổi thọ trung bình được kéo dài lên đến 20 năm ở nhiệt độ 25℃. Vì thế, các nhà sản xuất không phải tốn kém chi phí để thêm vào sản phẩm các chất hoá học độc hại vì mục đích lợi nhuận. Do đó, thực phẩm sấy đông khô hoàn toàn không có bảo quản tuyệt đối an toàn cho sức khoẻ. 

 Câu hỏi 5   Bạn nên bảo quản thực phẩm đông khô ở đâu?  

Nơi tốt nhất để bảo quản thực phẩm sấy đông khô là (1) nơi thoáng mát, (2) tối và (3) khô ráo. Lon thiếc dày hoặc thùng kín luôn là vật đựng lý tưởng giúp bảo vệ thực phẩm sấy đông khô tránh khỏi các tác động vật lý khiến tuổi thọ của thực phẩm bị giảm đáng kể do tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng và nhiệt độ. Bạn cũng có thể bảo quản trong tủ lạnh hoặc tủ đông nếu muốn tuổi thọ của thực phẩm được kéo dài tối đa, nhưng lưu ý hãy làm theo hướng dẫn bảo quản được in trên bao bì của nhà sản xuất.

 Câu hỏi 6   Cách chế biến thực phẩm sấy đông khô?

• Thực phẩm sấy đông khô giữ nguyên được các đặc tính ban đầu của sản phẩm, bao gồm: màu sắc, kích thước, hương vị, kết cấu và chất dinh dưỡng. Trọng lượng của sản phẩm giảm từ 70 - 90% sau khi sấy thăng hoa mà không làm mất đi trọng lượng ban đầu. Cách chế biến rất đơn giản, bạn chỉ cần thêm nước theo hướng dẫn trên bao bì của nhà sản xuất - nước nóng hoặc nước lạnh đều được (thông thường tối đa 5-8 phút), mặc dù có thể lâu hơn một chút nếu sử dụng nước lạnh. Cách thêm nước này cũng giống như khi bạn ngâm các loại đồ khô như nấm đông cô, nấm tuyết, nấm mèo, rong biển,... nhưng độ nở của thực phẩm sấy đông khô sẽ nhiều hơn so với sản phẩm sấy khô bằng nhiệt
• Một số sản phẩm sấy đông khô đã được chế biến thành món ăn và chỉ cần sơ chế lại nhưng bên cạnh đó cũng có một số sản phẩm ở dạng nguyên liệu thô. Do đó bạn cũng có thể kết hợp những nguyên liệu này để biến tấu thành các bữa ăn đa dạng tuỳ theo sở thích của mình

• Với một số món như cơm, rau củ, trái cây,... bạn cũng có thể dùng trực tiếp như một món ăn vặt nhưng tốt nhất bạn nên dùng nước ấm và chế biến lại thực phẩm sấy đông khô để có thể dùng được nhiều hơn và tiết kiệm chi phí

KẾT LUẬN:

Các sản phẩm sấy đông khô ở thị trường Việt Nam chưa được buôn bán phổ biến và ít có cơ sở sản xuất nhắm đến ngành hàng này nên thông tin về thực phẩm sấy đông khô còn rất hạn chế. A&A Grocery mong rằng bài viết này đã phần nào giúp bạn đọc có nhu cầu dự trữ thực phẩm dài hạn hiểu được rõ hơn về thực phẩm sấy đông khô và những lợi ích tuyệt vời mà nó đem lại.